با کلیک بر روی تصویر، مطلبی دیگر، مرتبط با موضوع در دسترس شما خواهد بود.دانشمندان ناسا در تازه‌ترین کنفرانس خبری خود اعلام کردند که سیاره‌ی بیگانه‌ی Kepler-90i را یافته‌اند. این سیاره هشتمین سیاره در یک منظومه‌ی ستاره‌ای است که با بهره‌گیری از تحلیل داده‌های تلسکوپ فضایی کپلر توسط هوش مصنوعی گوگل کشف شد؛ این سیاره به گرد ستاره‌ی کپلر-۹۰ می‌چرخد که یک ستاره‌ی خورشیدمانند است و ۲۵۴۵ سال نوری با زمین فاصله دارد.
به گزارش بیگ بنگ، کپلر-۹۰i – یک سیارۀ داغ و سنگی که هر ۱۴٫۴ روز یکبار به دور ستاره‌اش می چرخد – با استفاده از یادگیری ماشینی از گوگل کشف شد. یادگیری ماشینی یک رویکرد در هوش مصنوعی است که در آن، کامپیوترها «یاد می گیرند». در این نمونه، کامپیوترها یاد گرفتند سیارات را با پیدا کردن نمونه‌های داده کپلر شناسایی کنند. پائول هرتز، رئیس بخش اخترفیزیک در واشنگتن گفت: «درست همانطور که انتظار داشتیم، کشفیات هیجان‌انگیزی در داده‌های آرشیوی کپلر وجود داشته که برای کشف آنها به ابزار یا تکنولوژی‌های درستی نیاز داشتیم. این یافته نشان می‌دهد که داده‌های ما گنجینه‌ای برای محققان نوآور در سالهای آتی است.»
این کشف زمانی انجام شد که محققان کریستوفر شالو و اندرو وندربرگ به یک کامپیوتر آموزش دادند تا سیارات فراخورشیدی را با توجه به خوانش‌های ثبت شده توسط کپلر شناسایی کند – تغییر ناچیز در روشنایی زمانی که یک سیاره از جلوی یک ستاره عبور می کند. این «شبکه عصبی» هوش مصنوعی که از طریق اتصال نورون‌ها در مغز انسان الهام گرفته، داده‌های کپلر را غربال کرده و سیگنال‌های ضعیف عبور سیاره از مقابل ستاره‌اش را از هشتمین سیارۀ گمشده که به دور کپلر-۹۰ در صورت فلکی اژدها در حال چرخش بود، پیدا کرد. درحالیکه یادگیری ماشینی قبلأ در جستجوهای پایگاه دادۀ کپلر بکار رفته بود، این جستجو ثابت می‌کند که شبکه‌های عصبی یک ابزار امیدوار کننده در یافتن سیگنال‌های ضعیف از سیارات دوردست هستند. در این ویدئو می‌توانید مشخصات این سامانه ستاره‌ای و سیاره تازه کشف شدۀ آن را مشاهده کنید.
با کلیک بر روی تصویر، مطلبی دیگر، مرتبط با موضوع در دسترس شما خواهد بود.
سامانه‌های سیاره‌ای دیگر در مقایسه با کپلر-۹۰ احتمالأ شانس بیشتری برای حیات دارند. کپلر-۹۰i که تقریبأ ۳۰ درصد بزرگتر از زمین است به حدی به ستاره‌اش نزدیک است که به نظر می رسد میانگین دمای سطحی اش از ۸۰۰ درجه فارنهایت تجاوز کند که همتراز با عطارد است. وندربرگ، فوق دکترا و ستاره‌شناس ناسا در دانشگاه تگزاس در آستین گفت: «سامانه ستاره‌ای کپلر-۹۰ شبیه یک نسخه کوچک شده از منظومه شمسی ما است. سیارات کوچکی درون و سیارات بزرگی در بیرون دارد، اما همه چیز به هم فشرده شده است.»
شالو، مهندس نرم افزار ارشد همراه با تیم تحقیقاتی هوش مصنوعی گوگل به این ایده رسیدند که یک شبکه عصبی را بر داده‌های کپلر اعمال کنند. او پس از اینکه یاد گرفت نجوم نیز همانند شاخه‌های دیگر علم مملو از داده‌هایی به شکل تکنولوژی جمع‌آوری داده از پیشرفت‌های فضایی است، به کشف سیاره فراخورشیدی علاقه پیدا کرد. شالو گفت: «در اوقات فراغتم در گوگل به دنبال «یافتن سیارات فراخورشیدی در مجموعه‌های دادۀ بزرگ بودم» و در مورد مأموریت کپلر و مجموعه داده‌های بزرگ موجود اطلاعاتی را کسب کردم. یادگیری ماشینی واقعأ در مواقعی که داده‌ها به حدی زیادند که انسان نمی تواند به تنهایی آنها را جستجو کند، سودمند است.»
مجموعه دادۀ چهار ساله کپلر شامل ۳۵ هزار سیگنال سیاره‌ای است. آزمایشات خودکار و گاهی اوقات چشم‌های انسانی برای تأیید امیدوار کننده‌ترین سیگنال‌ها در داده‌ها بکار می روند. هرچند، ضعیف‌ترین سیگنال‌ها با استفاده از این روش‌ها از دست می روند. شالو و وندربرگ تصور می کردند که ممکن است کشفیات سیاره فراخورشیدی جالب‌تری در این داده‌ها نهفته باشند.
آنها در ابتدا به شبکه عصبی آموزش دادند تا سیارات فراخورشیدی در حال گذر را با استفاده از مجموعه‌ای شامل ۱۵۰۰۰ سیگنالِ بررسی شده در کاتالوگ سیارات فراخورشیدی کپلر شناسایی کند. در مجموعۀ آزمایش، شبکه عصبی به درستی سیارات واقعی و مثبت‌های کاذب را در ۹۶ درصد از زمان شناسایی کرد. سپس، وقتی شبکه عصبی «یاد گرفت» الگوی یک سیاره فراخورشیدیِ در حال گذر را کشف کند، محققان مدل خود را به گونه‌ای هدایت کردند که سیگنال‌های ضعیف‌تر را در ۶۷۰ سامانه ستاره‌ای که چندین سیارۀ شناخته شده دارند، جستجو کند. فرضیه آنها این بود که منظومه‌های چند سیاره‌ای می توانند بهترین مکان برای جستجوی سیارات فراخورشیدی باشند.
برای بزرگ‌نمایی، روی تصویر کلیک کنید.
وندربرگ گفت: «مثبت‌های کاذب زیادی از سیارات بدست آوردیم، اما سیارات واقعی بیشتر بودند. مثل این است که سنگ‌ها را غربال کنید تا به دنبال جواهر بگردید. اگر غربال ریزتری انجام دهید، آنگاه می توانید سنگ‌های بیشتری پیدا کنید که جواهر بیشتری در آن موجود باشد.» سیاره کپلر-۹۰i تنها جواهری نیست که این شبکه عصبی غربال کرده است. در سامانه کپلر-۸۰، آنها ششمین سیاره را کشف کردند. این یکی یعنی کپلر-۸۰g در اندازۀ زمین و چهارمین سیاره از میان سیارات همسایه، زنجیره چرخشی را تشکیل می دهند – که در آن، سیارات با گرانش متقابل در یک رقص اوربیتال ریتمیک، قفل شده‌اند. این نتیجه یک سامانه واقعأ پایدار است که شبیه هفت سیاره در منظومۀ تراپیست-۱ می باشد.
برگردان : سحر الله‌وردی
برگرفته از : وبگاه علمی «بیگ‌بنگ»
|
|
